Epilepsi, dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen nörolojik bir hastalık olup, özellikle çocuklar arasında yaygın bir sağlık sorunu teşkil etmektedir. Epilepsi, beyin hücrelerinin anormal ve kontrolsüz elektriksel aktiviteleri sonucu nöbetlerin ortaya çıkmasına yol açar. Bu nöbetler, farklı şekillerde kendini gösterir ve çeşitli belirtilerle seyredebilir.
Epilepsi Nedir?
Epilepsi, beyin hücrelerinin ani ve düzensiz elektriksel aktivitesi nedeniyle nöbetlerin meydana geldiği bir hastalıktır. Nöbetler, vücudun çeşitli bölgelerinde kasılmalar, bilinç kaybı, ani hareketler ve duyu değişiklikleri gibi farklı semptomlarla kendini gösterebilir. Epilepsi, herhangi bir yaşta ortaya çıkabilse de, çocukluk döneminde daha sık görülür.
Çocuklarda Epilepsi Belirtileri
Çocuklarda epilepsi belirtileri, yaşa, nöbet türüne ve nöbetlerin şiddetine göre farklılık gösterebilir. En yaygın epilepsi türleri ve belirtileri şunlardır:
Genel Nöbetler (Grand Mal): Vücutta yaygın kasılmalar, bilinç kaybı, gözlerde kasılma gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuk nöbet sırasında bilincini kaybeder ve vücudu kontrol edilemez şekilde kasılmalar yaşayabilir. Auralar veya Basit Nöbetler: Çocuk, bir şeyler hisseder veya görür, ancak bilincini kaybetmez. Bu tür nöbetler, çocukta geçici bir duyusal değişiklik veya görsel halüsinasyonlar yaratabilir. Absans Nöbetleri: Çocuk kısa bir süreliğine çevresine tepki vermez, gözleri sabitlenebilir ve dış dünyadan kopmuş gibi görünür. Bu nöbet türü, genellikle birkaç saniye sürer ve genellikle dikkat eksikliği ile karışabilir.· Çocuk Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. M. İbrahim Turan, çocuklarda nöbetlerin genellikle 3-5 yaş arasında başladığını belirtiyor. Ancak, bazı nöbet türleri doğuştan da görülebilir. Epilepsiye neden olan faktörler arasında genetik yatkınlık, doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar, kafa travmaları, beyin enfeksiyonları ve beyin yapısındaki anormallikler yer almaktadır. Ayrıca, bazı vakalarda epilepsinin nedeni bilinmemektedir. Prof. Dr. Turan, epilepsiye neden olan faktörlerin doğru şekilde araştırılması gerektiğini, çünkü tedavi yöntemlerinin bu etkenlere göre şekillendiğini vurgulamaktadır.
· Epilepsi Tanısı ve Tedavi Süreci
· Epilepsi tanısı koymak için kapsamlı bir öykü alınır, nörolojik muayene yapılır ve genellikle EEG (elektroensefalogram) testi ile beyin dalgaları izlenir. Gerekli durumlarda beyin görüntüleme yöntemleri (MR, BT) de kullanılarak daha ayrıntılı incelemeler yapılabilir. Tanı süreci doğru bir şekilde yapıldığında, tedavi süreci daha etkili ve başarılı olur.
· Çocuklarda epilepsi tedavisinde en yaygın yöntemler antiepileptik ilaçlar kullanmaktır. Bu ilaçların düzenli kullanımı, nöbetlerin kontrol altına alınmasında en önemli faktördür. Prof. Dr. M. İbrahim Turan, tedavi sürecinde ailelerin sabırlı olmalarını ve doktorun önerilerine sıkı sıkıya uymalarını öneriyor. "Her çocuk farklıdır ve tedavi planı da çocuğun özel ihtiyaçlarına göre şekillendirilmelidir. İlaçların doğru dozajda kullanılması, nöbetlerin kontrol altına alınmasında kritik bir rol oynar," diyor.
· Bazı durumlarda, epilepsi tedavisinde cerrahi müdahale ya da özel diyetler de gerekebilir. Ancak bu kararlar, çocuğun durumuna göre uzman hekimler tarafından verilmelidir.
· Ailelerin Yapması Gerekenler
· Epilepsi, çocukların yaşamını zorlaştırabilecek bir hastalık olsa da, doğru tedavi ve aile desteği ile çocuklar normal bir yaşam sürdürebilirler. Nöbet anında, ailelerin sakin kalması büyük önem taşır. Nöbet geçiren bir çocuğa panik yapmadan müdahale etmek gerekir. Çocuğun başını güvenli bir şekilde desteklemek ve etrafını tehlikelerden uzak tutmak, olası yaralanmaların önüne geçebilir.
· Ailelerin düzenli doktor kontrollerini aksatmaması, ilaçların doğru dozajda verilmesini sağlaması çok önemlidir. Ayrıca, çocukların okul ve sosyal yaşamlarına devam etmeleri teşvik edilmeli; aşırı stres ve yorgunluktan kaçınılmalıdır.
Medical Point Gaziantep Hastanesi Çocuk Nörolojisi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet İbrahim Turan sözlerine şöyle devam etti: “ Çocuklarda epilepsi, yaşam kalitesini etkileyebilecek bir hastalık olsa da, doğru tedavi ve destekle başarılı bir şekilde yönetilebilir. Çocuklarda epilepsi tedavisinin uzmanlık gerektiren bir süreç olduğunu ve ailelerin bu süreçte doktorlarının rehberliğinde güvenle ilerlemeleri gerektiğini belirtmeli ve çocukların nörolojik sağlığı, onların geleceği için son derece önemlidir ve uzman hekimler tarafından uygulanan tedavi yöntemleri ile başarılı sonuçlar elde edilebilir.” Dedi.