?>

Dünya için değer mi?

İklim krizine karşı çalışan pek çok kurum yapay zekâ teknolojilerine başvuruyor ancak söz konusu teknolojinin ürettiği elektronik atık ve harcadığı su miktarı sorgulamaları beraberinde getiriyor.

Yaşam - 1 ay önce

Yapay zekâ gündelik yaşantımıza büyük bir hızla giriş yaptı. Diyetten spor programına, ilişki analizinden güncel siyasete, iş sunumlarının hazırlanmasından okul ödevlerine kadar her yerde insanlarla el ele. Hatta canım sıkıldığında ChatGPT’yi açıp sohbet ediyorum diyen çok kişiye de rastladım. Yapay zekâ piyasasına kısaca bir göz atacak olursak daha ocak ayında piyasaya sürülen Çin'in yapay zekâ (AI) uygulaması DeepSeek, ChatGPT ve diğer rakiplerini geride bırakarak ABD, Birleşik Krallık ve Çin'de en çok indirilen ücretsiz uygulama oldu ki bunun nedenleri arasında uygulamanın son kullanıcıya ücretsiz olması da yer alıyor. Peki bu derece yoğun bir kullanıma sahip olan yapay zekâ teknolojisinin çevresel etkileri hakkında hiç düşündünüz mü?

İklim değişikliğini yoğun bir şekilde deneyimlerken elbette teknoloji, iklim uyumu için çözüm anahtarlarından biri olarak gösteriliyor. Dünya Ekonomik Forumu, “İklim Krizinde Yenilik ve Uyum: Yeni Normal İçin Teknoloji” başlıklı yeni raporunda küresel iklim uyumunda "kritik görev" alabilecek altı veri odaklı ve dijital teknolojisine odaklanıyor. Bunlardan biri iklim uyumu için yapay zekânın kullanımı. Ağırlıklı olarak yapay zekânın hava/iklim modelleme sistemlerindeki ve iklim risk analizlerindeki konumu ele alınıyor.

TÜRKİYE'DEN BİR GELİŞME

Raporun yapay zekâ bölümünde ülkemizden bir inovasyon bilgisiyle açılış yapılmasına çok sevindim. 2022'de Koç Holding, Dünya Ekonomik Forumu ile Türkiye'deki orman yangınlarını haritalamak ve tahmin etmek için yapay zekâyı kullanan bir pilot program olan FireAld’ı başlattı. Proje 2021 yılında günlerce süren ve hem birçok canlının kaybına hem de maddi kayıplara neden olan orman yangınlarının ardından yapıldı. FireAId, yüzde 80 doğruluk oranı ile orman yangınlarını başarıyla öngören çözüm odaklı bir yapay zekâ destekli sistem olarak sunuluyor. Koç Holding Dijital Dönüşüm Programı yöneticisi Hatice Yıldırım’ın FireAId ile ilgili söyledikleirne bir göz atalım:

“İlk testlerde bazı ormancılık veri setlerimiz yüzde 42'ye kadar yanlış veya eksikti. Ekibimizdeki mühendisler, yapay zekâ yöntemlerinden yararlanarak veri kümelerini kullanılabilecek noktaya getirmek adına yüksek güvenirliğe sahip tahminler yaptılar.”

ELEKTRONİK ATIK ÜRETİYOR

Yapay zekânın iklim değişikliği ile mücadeledeki olumlu rolünün yanı sıra olumsuz etkileri de var. Yapay zekâ sunucularını barındıran çoğalan veri merkezleri elektronik atık üretiyor ve su krizi yaşanan bir dünyada suyun büyük tüketicileri olarak öne çıkıyor. Yapay zekâ teknolojileri genellikle sürdürülemez bir şekilde çıkarılan önemli  minerallere ve nadir elementlere dayanıyor ve gezegeni ısıtan sera gazlarının emisyonunu teşvik ederek büyük miktarda elektrik kullanıyorlar. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) Baş Dijital Sorumlusu Golestan (Sally) Radwan, "Yapay zekanın çevresel etkisi hakkında hâlâ bilmediğimiz çok şey var ancak sahip olduğumuz verilerin bir kısmı endişe verici" açıklamasında bulunmuştu. Diğer taraftan UNEP, küresel ölçekte petrol ve gaz tesislerinin iklim değişikliğine neden olan bir sera gazı olan metan gazı saldığını tespit etmek için yapay zekâyı kullanıyor. Bu teknolojinin en büyük yararı anormallik ve benzerlik içeren verilerdeki kalıpları tespit edebilmesi ve gelecekteki sonuçları doğru bir şekilde tahmin etmek için geçmiş bilgileri kullanabilmesi. Bu özelliği yapay zekâyı çevreyi izlemek ve hükümetlerin, işletmelerin ve bireylerin daha gezegen dostu seçimler yapmasına yardımcı olmak için paha biçilmez duruma getirebilir, verimliliği de artırabilir.

ÖNEMLİ ZİRVE

Unutmadan benim bir süredir merakla takip ettiğim bir etkinlik olan “İyilik için Yapay Zekâ Küresel Zirvesi” (AI for Good) programına da bakmanızı öneririm. Bu yıl 8-11 Temmuz tarihleri arasında İsviçre'nin Cenevre kentinde düzenlenecek. Al etiği, çevresel sürdürülebilirlik, sağlık, akıllı kentler gibi birçok konuda esin veren içerikler barındırıyor.

Haftanın Öne Çıkanları

Halk TV’nin sahibi Cafer Mahiroğlu’ndan Fatih Portakal’a ağır sözler: ‘Asıl hedefini açık ettin’

2025-01-29 23:39 - Gündem

5 teğmen TSK'den ihraç edildi! Teğmenlerin avukatlarından ortak açıklama

2025-01-31 19:09 - Gündem

3 gazeteci için karar verildi: 2 adli kontrol, 1 tutuklama!

2025-01-30 01:39 - Gündem

Fatih Portakal’ın ‘gözaltı’ yorumu tartışma yarattı: Şule Aydın’dan canlı yayında sert tepki!

2025-01-29 15:38 - Gündem

Türkiye’nin ilk Atatürk anıtına saldırı!

2025-01-26 11:42 - Asayiş

Galatasaray'a iki kötü haber!

2025-01-31 00:00 - Spor

Akademisyen yazar Çiğdem Bayraktar Ör tutuklandı

2025-02-01 10:38 - Gündem

İbrahim Kalın'ın önünde poz verdiği 'Türk Bayrağı' tartışma yarattı

2025-01-28 00:39 - Gündem

Halk TV'den Kürşad Oğuz ve Suat Toktaş ifadeye götürüldü!

2025-01-29 16:38 - Gündem

CHP'li vekil iddiaları doğruladı: Muharrem İnce CHP'ye dönüyor mu?

2025-01-27 00:08 - Siyaset

İlgili Haberler

45 yıl boşuna hastanede yattı... 'Akıl' almaz hata!

00:08 - Yaşam

Bilim insanlarından Antarktika uyarısı: Dünya'nın en güçlü okyanus akıntısını yavaşlatıyor

00:00 - Yaşam

İftar sonrası midenizi yormayacak geleneksel lezzet: Saray lokumu tarifi

00:00 - Yaşam

Toroslar’ın kalbinde bir miras yok oluyor: Ormana’daki düğmeli evler ve yıkım kararı

00:00 - Yaşam

Meteoroloji açıkladı: 3 Mart 2025 hava durumu raporu... Bugün ve yarın hava nasıl olacak?

00:00 - Yaşam

Günün Manşetleri

Survivor'da iletişim oyununu kim kazandı? 4 mart günü haftanın ilk eleme adayı kim oldu?

01:08 - Gündem

Gökhan Günaydın’dan ‘Adnan Beker’ tepkisi: ‘Affedebileceğim bir şey değil’

00:39 - Siyaset

Halk TV davasında gazeteciler hakkında beraat kararı

21:48 - Gündem

Acun Ilıcalı ve Saadettin Saran hakkında iddianame

21:47 - Gündem

İBB Medya AŞ’ye operasyon… Murat Ongun iddialara tek tek cevap verdi!

21:45 - Gündem