Türkiye İş Bankası’nın, 100. yıl etkinlikleri kapsamında “Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış” konferansına hukuk, yapısal reformlar, eğitimdeki tahribat konuları damga vurdu.
Gelenekselleşen iki günlük konferansın ilk gününde iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye’nin ekonomiden çok daha önemli sorunlarının olduğunu vurgulayarak “Ekonomiyi çözmede deneyimli olduk. Bizim esas sorunumuz hukuk. Hukuku düzeltmeden ekonomi düzelmez. Yabancı değil, yerli yatırımcı da yatırım yapmıyor, insanlar nefes alamıyor. Hukuku doğru okutuyorum ama anayasayı uygulamıyoruz” dedi.
TIKANMA YAŞANIYOR
Faizin ekonominin en önemli parçası olduğuna dikkat çeken Eğilmez, “Faizi yanlış belirlerseniz her şey yanlış gider. Bu ekonomiyi batırır” ifadesini kullandı. Eğilmez, Türkiye ve Arjantin’in gelişmekte direndiğini, siyasetin her konuya karıştığını anlatarak şunları söyledi:
“Ekonomik krizleri atlatmak kolay ama sosyal krizleri atlatmak zordur. Bugün bu yaşanıyor. Hukukun üstünlüğünü sağlamamız, demokrasiyi düzeltmemiz gerekiyor. Hesap sorulabilirlik, şeffaflık yok. Eğitim sistemimiz bir facia. Kayıtdışılık yüzde 10’dan yüzde 30’a çıktı. Nereden kazandığını anlamadığımız, uyuşturucudan, karaparadan kazananlar var. Ama ceza alan yok. Bu sorunu çözmek zorundayız. Teşvik sistemini değiştirmek gerekiyor. Siyasi beklentilerle teşvikler veriliyor. Sivas’a teşvik veriyorsunuz Trabzon küstüğü için onlara da veriliyor.
Prof. Dr. Asaf Savaş Akat ise Türkiye’nin bir tıkanma, patinaj dönemine girdiğini anlatarak “Bir dizi eksiklik rakamlara da yansıyor” dedi. Akat şöyle devam etti:
“Enflasyon ve dış açıkta zaafiyet var. Bu iki sorun son dönemlerde yaşanan patinajın nedeni. Bu yüzden Türkiye parasız bir ülke oldu. Seçkinler enflasyona karşı ses çıkarmıyor. Türkiye’nin vergi sorunu var. Vatandaşından doğrudan vergi alamıyor. Yargı, mülkiyet hakkı son derece önemli. Bunlar ivedilikle çözülmeli. Bunlar son derece ciddi sorunlar. Ortada uygulanan reform çizgisinden önce para reformu olmalı.”
Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman, yabancı yatırımcının güven aradığının altını çizerek gelişmekte olan ülkeler için hâlâ kriz riski olduğunu söyledi.
Gazeteci-yazar Malcolm Gladwell ise “Atatürk bugün bu sahnede konuşuyor olsaydı yine ülkede yetişmiş geniş bir insan gücü oluşturulması ve en zayıf halkaların iyileştirilmesi gerektiğini düşünürdü. Bugün dünyanın da buna ihtiyacı olduğuna inanıyorum” dedi.
TEMELDE İŞ BANKASI’NIN HARCI VAR
Atatürk Vizyonuyla Gelecek Yüzyıla Bakış konferansının açılışında konuşan İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Bali, bankanın, Cumhuriyetin ilanının üzerinden bir yıl bile geçmeden Büyük Taarruz’un başlangıç tarihine denk getirilerek 26 Ağustos 1924’te, Ankara’da mütevazı bir binada küçük bir kadro ve sınırlı bir sermayeyle kurulduğunu hatırlattı. İş Bankası’nın kendisini hiçbir zaman sadece finansal bir kuruluş olarak görmediğini anlatan Bali, şunları söyledi:
“Topyekûn bir kalkınma için kendimizi ülkemize karşı hep sorumlu hissettik. Bu yüzden kuruluş yıllarımızdan itibaren madencilik, şeker sanayi, dokuma, sigorta, cam sanayi gibi sektörlerdeki iştiraklerimizle farklı alanların gelişimine katkı sunduk. Türkiye’de mikro işletmelerden, en büyük gruplara kadar birçok işletmenin hemen hemen tamamının temelinde İş Bankası’nın harcı vardır. Bugün ise teknoloji alanında hayata geçirdiğimiz destekle misyonumuzu aynen sürdürüyoruz.”
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise “Atatürk Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığının ülkenin siyasi bağımsızlığı kadar hayati olduğunu her zaman vurgulamıştır. Ekonomik bağımsızlık, ulusal egemenliğin güvencesidir” şeklinde konuştu.