Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 29 Nisan 2025’te yayımladığı verilerle işsizliğin düştüğünü iddia etti. Açıklamada, dar tanımlı işsizlik oranının yüzde 7,9’a, resmi işsiz sayısı ise 2 milyon 807 bine gerilediği belirtildi.
Ancak geniş tanımlı işsizlik, yani gerçek tablo, ekonomik krizin geldiği noktayı gözler önüne serdi: Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,8’e yükseldi, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 11 milyon 730 bine ulaştı.
CHP Gaziantep Milletvekili Melih Meriç, açıklanan verileri sert bir dille eleştirerek, "TÜİK'in tabloları pembe, vatandaşın hayatı simsiyah!" dedi. Meriç, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü yaklaşırken milyonlarca emekçinin işsizlik, yoksulluk ve çaresizlikle baş başa bırakıldığını vurguladı.
İstatistikler Umutsuzluğu Belgeliyor
TÜİK’in resmi verilerine göre dar tanımlı işsizlik oranı son bir yılda yüzde 8,7’den yüzde 7,9’a gerilerken, resmi işsiz sayısı 3 milyon 111 binden 2 milyon 807 bine düştü. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 24,4’ten yüzde 28,8’e fırladı; geniş tanımlı işsiz sayısı ise sadece bir yılda 9 milyon 548 binden 11 milyon 730 bine yükseldi. Son bir yılda 2 milyon 182 bin kişi daha geniş tanımlı işsizler arasına katıldı.
Verinin tutulduğu Ocak 2014’ten bu yana geniş tanımlı işsizlik oranı en yüksek dördüncü seviyeye ulaştı. Geniş tanımlı işsizlikteki artışın nedeni, zamana bağlı eksik istihdam, ümitsiz işsizler ve iş aramayıp çalışmaya hazır olanlarla, iş arayan ancak hemen çalışamayacak durumda olan potansiyel işgücü sayısındaki büyüme olarak gösteriliyor.
Kadın İşsizliği Alarm Veriyor
Kadınlar açısından tablo daha da vahim. Mart 2025 itibarıyla geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 38,2’ye ulaştı. Erkeklerde bu oran yüzde 23,1 olurken, iki cinsiyet arasındaki fark 15,1 puana çıktı. Kadınlarda geniş tanımlı işsiz sayısı 5 milyon 813 bin, erkeklerde ise 5 milyon 916 bin olarak ölçüldü.
Meriç, bu tabloyu "Kadın emeğini yok sayan bir düzenin geleceği de yoktur!" sözleriyle eleştirdi. "Toplumun yarısını oluşturan kadınları yok sayarak ülkenin geleceğini kuramazsınız" diyen Meriç, iktidarın cinsiyet eşitsizliğini derinleştiren politikalarını da sert şekilde eleştirdi.
İşsizlerin Yüzde 85’i İşsizlik Ödeneğinden Yararlanamıyor
İşsiz kalan milyonlarca yurttaşın sosyal güvencesiz bırakıldığı da verilerle ortaya kondu. İŞKUR’un Mart 2025 İşsizlik Sigortası Bülteni’ne göre, işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı yalnızca 473 bin 626 kişi. TÜİK’e göre resmi işsiz sayısı 2 milyon 807 bin olduğuna göre, işsizlerin yalnızca yüzde 14,9'u işsizlik ödeneğinden yararlanabiliyor. Başka bir ifadeyle 2,3 milyon işsiz, hiçbir sosyal destek alamadan hayat mücadelesi veriyor.
Uzmanlar, işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması nedeniyle işsizlerin büyük çoğunluğunun bu haktan yararlanamadığını belirtiyor.
TÜİK Rakamlarıyla Hayatın Gerçekleri Örtülemez
Melih Meriç, dar tanımlı işsizlik oranlarını makyajlayarak ekonominin toparlandığı algısı yaratılmaya çalışıldığını vurguladı. “İşsizliği düşürdük demek kolay; insanların umudunu kırınca rakamlar da düşer zaten!” diyen Meriç, "Vatandaşına iş bulamayan, destek de veremeyen bir iktidarın yapabildiği tek şey: Yalan makyajı yapmak!" ifadeleriyle iktidara yüklendi.
Meriç sözlerini şöyle tamamladı:
1 Mayıs: Bir Kutlama Değil, Direniş Günüdür
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü yaklaşırken, işsizliğin rekor seviyelere çıktığı, kadın emeğinin yok sayıldığı, gençlerin umutlarının tükendiği bir Türkiye manzarası ile karşı karşıyayız.
İşsizliğin büyüdüğü, yoksulluğun derinleştiği bir ülkede; 1 Mayıs yalnızca bir kutlama değil, hayatta kalma mücadelesinin adıdır. "İşsizlik rakamlarını daraltarak hayatı güzelleştirdiğinizi sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Halkın mutfağı boş, cebi boş, umudu boş! TÜİK raporları ne derse desin, gerçeği en iyi boş tencereler anlatır."