TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Gaziantep Şube Başkanı Aykut Kocalar, “Otoparklar sıkı bir şekilde denetlenmedikçe, LPG’li araçların kapalı otoparklara alımı tehlike yaratacaktır.” dedi.
MMO'dan yapılan yazılı açıklama şöyle:
"04.11.2020 tarih ve 31294 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile ilgili yönetmeliğin 60. maddesi değiştirilerek, Sıvılaştırılmış Petrol Gaz (LPG) yakıtlı araçların belirli şartlarda kapalı otoparklara park etmeleri serbest bırakılmıştır. Yönetmelikte otoparklara park yapılmasıyla ilgili şartları içeren düzenlemeler yapılırken, araçların dönüşüm, tadilat, kontrol ve takip edilebilirlikleri ile halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye atan ve denetimsizliğe yol açan ilgili diğer mevzuatta herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Otoparklara ilişkin düzenleme bu haliyle olumlu ama diğer mevzuat bu şekilde kaldığı sürece eksiktir ve bu haliyle uygulanması can ve mal güvenliği riskinin devamı anlamına gelmektedir.
TÜİK’in 2019 yılı Ocak ayı motorlu kara taşıtları istatistiklerine göre ülkemizde trafiğe kayıtlı 12 milyon 437 bin 250 adet otomobilin yüzde 37,8 oranında 4 milyon 703 bin 163 LPG’li araç bulunmaktadır. Kısaca LPG’li araçlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu açıdan Türkiye’yi İtalya, Polonya, Güney Kore, Avustralya takip etmektedir. Söz konusu ülkelerde LPG’li araçların otoparklara alınması ile ilgi anlayış ve mevzuat farklılıkar taşımakla birlikte en önemli husus, LPG yakıtlı araçların Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun (BM/AEK) 1958 Cenevre Antlaşması çerçevesinde yayımladığı ECE R-67 Regülasyonu’nda; “I.yanma sistemlerinde sıvılaştırılmış petrol gazı kullanan motorlu taşıtların özel donanımının onayı, ıı.yanma sistemlerinde sıvılaştırılmış petrol gazı kullanmak için özel donanım takılı bir taşıtın bu tür donanımın yerleştirilmesi konusunda onayı ile ilgili hükümler”e uygun standart gereklerine sahip olunması, birinci koşul olarak yer almaktadır.
ECE R-67 Regülasyonu ve ECE R 115 Regülasyonu; araçların kapalı otoparklarda yangın sırasında sıcaklık artışında ani gaz boşaltımlarını engelleyen ve elzem olan LPG tankının yüzde 80 seviyenin üzerinde doldurulmasını otomatik olarak engelleyen sistem de dâhil olmak üzere araçların 100 noktadan kontrollerinin yapılarak periyodik olarak denetlenmesi ve LPG tanklarının kayıtları tutularak 10 yılda bir mecburi olarak değişmesi ve kullanılmış veya uygun olmayan tankların kullanımının önüne geçmesini şart koşmaktadır.
Ancak Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2017 yılında yaptığıbir mevzuat değişikliği (24.07.2017 tarih ve 30106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik) ile LPG’li araçların gaz sızdırmazlık kontrolü ve araçların LPG yakıtı ile kullanımına yönelik dönüşüm yapacak firmaların inisiyatifine bırakılmıştır. Firmalar bu dönüşüme dair son işlem olan montaj tespit raporunu düzenleyebilmektedirler. Bu düzenleme ile dönüşüm ve denetim tamamen araçların tadilatını yapan ya da araç yakıt sistemini değiştiren firmaların inisiyatifine (beyanına!) bırakılmıştır.
Oysa halkın can ve mal güvenliği ve kamu düzeni açısından yapılması gerekenler açıktır:
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı üzerine düşen görevi yerine getirerek, önceki dönemlerde olduğu gibi LPG’li araçların Sızdırmazlık Kontrollerinin akredite kurum ve kuruluşlarca yapılmasını yeniden sağlamalıdır.
Araçlarda yapılacak dönüşüm ve tadilat muhakkak Makina Mühendisleri Odası tarafından belgelendirilen Mühendislerin tasarladığı projeye uygun ve takip edilebilir olmalıdır.
“LPG Sızdırmazlık”, Taşıt Muayenelerinde “hafif kusur” bile olmaktan çıkarılmıştır. Aksine tekrar “ağır kusur” statüsüne alınmalıdır. Etkin bir gaz sızdırmazlık kontrolü yapılması ve periyodunun en az 1 yıl olması sağlanmalıdır. Denetimin kamusal bir sorumluluk olduğu unutulmadan bu araçların kontrolüne ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenlenmelidir.
Otoparkların uygunluğu ve ilgili ekipmanların periyodik kontrolü kamusal bir anlayışla kamu eliyle ya da kamu kurumu niteliğinde yetkili kuruluşlar eliyle yapılmalıdır.
Ayrıca LPG’li araçların dönüşüm ve sızdırmazlık açısından uygunluğu izlenebilir olmalı, uygunluk izlenebilirliği ile periyodik bakımlarının yapılmasını sağlayabilecek bir “LPG’li Araç Takip Sistemi” kurulmalıdır. Bu sistem uygun olan araçların uygun mekânlara girmesini kontrol edebilmeli ve sağlamalıdır.
Yetkili ve görevli kılınan kurum ve kuruluşların yapacağı düzenlemelerde halkın can ve mal güvenliği mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu koşullar sağlanmadıkça ve otoparklarda gerekli teknik düzenlemeler yapılmadıkça LPG’li araçların kapalı otoparklara alınmasına yönelik Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın çıkardığı yönetmeliğin uygulanmasından vazgeçilmelidir.
Denetim kamusal bir sorumluluktur, bir görevdir. Gündelik siyasetin bir aracı olamaz ve piyasanın insafına bırakılamaz. Bu anlayışla Odamızın 1998 yılından itibaren LPG/CNG’li araçların denetimine yönelik olarak yürüttüğü faaliyetlerde edindiği birikim ve teknik donanım ile konunun çözümünde kamu kurumlarına her düzeyde yardımcı olmaya, görev almaya hazır olduğunu kamuoyuna duyururuz."