Öncü Türk bestecilerden Ahmed Adnan Saygun anması, Kadıköy Belediyesi Süreyya Operası’nda 4 Ocak 2025 Cumartesi saat 10.00’da yapılacak. Sempozyum, Ahmet Hamdi Zafer (keman) ve Gizem Dalkılıç (piyano) tarafından “Op. 33 Demet” eserinin mini dinletisiyle düzenlenecek. Saat 17.00’ye kadar üç oturumda; Ahter Destan, Melih Duygulu, Rengim Gökmen, Kemal Küçük, Özkan Manav, Gülper Refiğ, Orhan Veli Özbayrak, Mehmet Ali Özdemir, İlker Özöztürk, Hasan Uçarsu konuk olacak. Saygun’un besteciliği yanında eğitimciliği ve araştırmacılığı da ele alınacak. Giriş biletsiz olacak.
Her iki sempozyumu hazırlayan ve anlatan müzikolog Ersin Antep, “Mezunu olduğum MSGSÜ Müzikoloji Bölümü’nün de kurucusu olan Saygun, 34 yıl önce 6 Ocak 1991’de aramızdan ayrılmıştı. Bir bilgi insanı olarak yapıtlarına, çalışmalarına işli haldeki özel ve özgün nitelikte bulunan birçok ayrıntı keşfedilmeye devam ediyor. Müziği profesyonel olarak yapanların hafızalarında her yeni gün ona dair yeni bir soru olgunlaşıyor” diyor ve ekliyor, “Süreyya Operası Genel Sanat Yönetmeni Murat Katoğlu’nun isteği ile hazırladığımız sempozyum bittikten sonra, yeni kuşak başarılı şan solistlerimizden soprano Ayşenur Ayyıldız Haksoy ve bariton Burak Kul, operamızın dev piyanisti Fügen Yiğitgil ile sahneye çıkacak ve Kemal Küçük tarafından hazırlanan “Ahmed Adnan Saygun” başlıklı bir özel serginin böylelikle açılışı yapılacak. Bestecinin 1934-1937 yılları arasında yaşadıkları bugün daha ilgi görüyor ve öğrendiğim kadarıyla bu yönde önemli bilgiler de sergide bulunuyor” diyor.
OSMAN ZEKİ ÜNGÖR
İstiklal Marşı’nın bestecisi Osman Zeki Üngör, ilk Türk keman virtüözü ve besteci olarak da biliniyor. Yüz yıllık müzik kurumunu kendi adı altında toplayarak Ankara’da konser vermesini sağlayan ve böylece Cumhuriyete kazandıran Üngör, Atatürk’ün görevlendir-mesiyle Musiki Müesseseleri Müdürlüğü, Riyaseticumhur Musiki Heyeti Şefliği ve kurucusu olduğu Musiki Muallim Mektebi’nin başında 10 yıl görev yaptı. 145. doğum yıldönümünde Üngör, eserleri ve döneminden farklı sanatçıların yapıtları ile anlatımlı konserde anılacak.
6 Ocak 2025 Pazartesi saat 20.00’de bu konuda gönüllü olan sanatçılar temsili bir “Üngör Oda Orkestrası”nda buluşacak. Konserin şefliğini ise Murat Cem Orhan üstlenecek. “İstiklal Marşının Kadıköylü Bestecisi Osman Zeki Üngör” başlıklı konsere İlker Özöztürk beş yapıt için ve Sela Can Dökmeci iki eser için özel düzenleme-ler yaptı. Üngör’ün yapıtları yanında döneminden başka bestecilerinden de eser örneklerine programda yer verilecek. Mete Gökçe yönetimindeki “100 Ses Oda Korosu”, dört eserde sahneye çıkacak korodan Nuray Sadeçolak ise Arman ile Koral’e ait iki şarkıda solist olacak.
“20 yıla yakın süredir İstiklal Marşı’nın bestesi hakkında konferanslar veriyorum” diyen Antep, “İlk zamanlarda ‘Marşın bestecisi kimdir?’ diye sorduğumda neredeyse tüm salonlarda aynı cevap yükseliyordu: ‘Mehmet Akif Ersoy.’ Akif’in o muazzam şiirin şairi olduğunu hatırlatıp soruyu vurguladığımda ise; (şanslı günümdeysem) birkaç tereddütlü ses ‘Zeki Üngör’ ya da ‘Zeki Bey’ diyordu. Neyse ki toplum artık Osman Zeki Üngör ismini biliyor. Ancak Cumhuriyetin 100. yılına geldik, henüz İstiklal Marşı’nın bestecisi olması dışında (halen) pek bilinmiyor. Ömrünün son yıllarını Moda’da geçiren Üngör’ü, evinin de olduğu Kadıköy’de (yine) Süreyya Operası’nda anacak olmaktan dolayı mutluyum. Osmanlı döneminde kemancı olarak gösterdiği cesaret, kurumunun Cumhuriyete kazandırılması anlamındaki büyük uğraşısı, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Şefliği ile Musiki Muallim Mektebi Müdürlüğü görevi esnasındaki önemli hizmetlerini anlatmak gerekiyor. Üngör’ün, ailenin bir mensubu olduğu Hacı Bekir de değerli bir destek sunacak. Tam bir imeceyle, Osman Zeki Üngör hakkında konuşacağımız, eserlerini dinleyeceğimiz, saygıyla yad edeceğimiz bir akşamda Kadıköylüler ile buluşacağız” diyor.
ORKESTRAYI ŞEF MURAT CEM ORHAN YÖNETECEK
“Osman Zeki Üngör, sadece İstiklal Marşı’nın bestecisi değil, aynı zamanda Türk müzik tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır” diyen şef Murat Cem Orhan, “İlk Türk keman virtüözü olarak dünya sahnelerinde yer almış ve Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk müziğine yön veren bir lider olmuştur” diyor ve ekliyor, “Mızıka-ı Hümayun’u Cumhuriyetin değerleriyle buluşturup bugünkü haline kazandırması, onun vizyonunun ve Atatürk’ün güveninin bir sonucudur. 145. doğum yıldönümünde Üngör’ü, hem kendi eserleriyle hem de dönemin ruhunu yansıtan yapıtlarla anacağımız bu konser, onun müzikle Cumhuriyeti nasıl şekillendirdiğini bir kez daha hatırlatacak. Bu anlamlı akşamda Üngör’ün sanat mirasını izleyicilerle paylaşmak, benim için hem bir onur hem de büyük bir sorumluluk.”
Murat Cem Orhan