Türkiye'nin İlk Kuantum Bilgisayarı Tanıtım Töreni, TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Görgün, Türkiye'nin önemli kurumlarının da kuantum alanında çalıştığına işaret ederek, 2035 yılında kuantum teknolojilerinin pazar büyüklüğünün 2 trilyon dolar olmasının öngörüldüğünü söyledi.
"Dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip yalnızca 15 ülke bulunmaktadır"
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi'nin, 6 farklı mühendislik disiplininin bir arada bulunduğu dünyadaki tek merkez olduğunu bildirdi.
Bu merkezde araştırmacılar yetiştirildiği ve teknolojiler geliştirildiğini anlatan Hisarcıklıoğlu, bu teknolojilerin daha sonra ürüne dönüştürüldüğü ve ticarileştirildiğini ifade etti.
Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı QuanT'ın da burada geliştirildiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"QuanT, yani 'Quantum Computer of TOBB ETÜ', Türkiye'nin teknoloji vizyonunu ileriye taşıyan bir semboldür. Türkiye, kuantum bilgisayar geliştiren dünyadaki sayılı ülkeler arasına girdi. Şu an dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip yalnızca 15 ülke bulunmaktadır. Biz, bu teknolojiye sahip olan az sayıdaki ülkeden biri olmanın haklı gururunu yaşıyoruz."
Kuantum bilgisayarların, hesaplama gücünü klasik bilgisayarların ötesine taşıyan, geleceği şekillendiren bir teknoloji olduğunu aktaran Hisarcıklıoğlu, bu teknolojinin, süper bilgisayarlarla bile on yıllar süren işlemleri dakikalar içinde çözme potansiyeline sahip olduğuna dikkati çekti.
Hisarcıklıoğlu, bu teknolojinin, kriptografi, yapay zeka, ilaç geliştirme, enerji optimizasyonu ve iklim modelleme gibi alanlarda çığır açacak çözümler sunduğunu anlatarak, "QuanT'ın sağladığı işlem gücü, savunma sanayisinden finansal teknolojiye, mobiliteden siber güvenliğe kadar pek çok stratejik alanda ülkemizin küresel rekabet gücünü artıracaktır. Aynı zamanda QuanT'ın sahip olduğu altyapı, yerli algoritmaların geliştirilmesi ve Türkiye'nin bu alanda liderlik konumuna erişmesi için kritik bir adım olacaktır." ifadesini kullandı.
TOBB ETÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay Kuantum bilgisayar çalışmalarını destekleyecek, süper iletken çiplerin yerli ve milli üretimi sağlayacak Süperiletken Çip Üretimevi'nin kurulması için bilgi birikimi açısından hazır olduklarını bildirdi:
"Geleceğin teknolojik altyapısını şekillendirecek kuantum bilgisayar aynı zamanda ülkemizin teknolojik gelişimine de önemli katkılar sağlayacağı için dışa bağımlılığımızın azaltılması hamlesine büyük bir ivme kazandıracaktır."
Milyonlarca kat hızlı işlem yapıyor
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardan farklı olarak işlemleri "bit" yerine "kuantum bitleri" (kubit) ile gerçekleştiriyor. Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en önemli hedeflerinden biri, klasik bilgisayarlarla çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş bilgileri hızla çözebilecek teknolojiler geliştirmek olarak gösteriliyor.
Türkiye'de süper iletken kuantum teknolojiler alanında 2010 yılından beri yürütülen çalışmalar QuanT ile önemli bir başarıya ulaştı. Bu kapsamda TOBB ETÜ, 5 kubit sistemli kuantum bilgisayarı QuanT'ı devreye aldı.
Yerli bir kuantum bilgisayara sahip olmak algoritma geliştiricilerin bu teknolojinin ayrıntılarına daha derinlemesine erişim sağlayarak, Türkiye'nin kendi altyapısı üzerinde özgün algoritmalar geliştirmesine olanak tanıyacak. En gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha hızlı işlem yaparak büyük miktardaki veriyi aynı anda işleyebilecek. QuanT, Türkiye'nin kuantum ekosisteminin oluşturulmasına da öncülük edecek.
Siber güvenlik, yapay zeka ve optimizasyon gibi alanlarda yerli algoritmalarla güçlendirilmiş kuantum çözümleri, Türkiye'nin teknolojik bağımsızlık sağlamasında önemli rol üstlenecek.