Sonsuzluğun ve ışığın ressamı diye adlandırılan Cumhuriyetin ikinci kuşağının usta ressamlarından Teoman Südor, önceki gün yaşamını yitirdi. Usta ressam, bugün Fenerbahçe Camii’nde kılınacak ikindi namazının ardından Küçükyalı Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Südor, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun öğrencisiydi.
Teoman Südor, yaşamını yurtiçi ve yurtdışında eşi Gülseren Südor ile birlikte sanatla iç içe bilgilerini öğrencilerine aktararak sürdürdü. Südor’u yakınlarına soruyorum aldığım cevap hep aynı: Nezaketiyle, sevgisiyle, bilgeliğiyle ve doğaya olan tutkusuyla tanınırdı.
TÜRK ÇAĞDAŞ RESİM SANATI
Küratör kızı Telga Südor Mendi ayrıca Galeri Diani’nin de sahibi. Mendi’ye babasını sorduk: “Cumhuriyet tarihinin 2. kuşak sanatçılarından duayen ressam Teoman Südor’u kaybetmenin üzüntüsü içindeyim sanat dünyası adına. Türk çağdaş resim sanatının hipermanyerist temsilcilerinden Teoman Südor. Ancak bir yandan babam olduğu için çok daha farklı duygular yaşıyorum. Öncelikle canım babam o benim. Kocaman elleriyle ellerimden tutarak beni gezdiren, İstanbul’u tanıtan, hayatı tanıtan, balık tutmaya götürüp gökyüzüne bakıp bana flaman ressamları anlatan, yüzmeyi, doğayı öğreten, en az bir erkek kadar hatta daha fazlasını her şeyi yapabileceğimi bu gücümün olduğunu, kadın olmak çok daha güçlü olmamın gerekliliğini öğreten bana güç veren babam. O kadar mutluyum ki böylesine insan olabilmiş bir babanın kızı olmaktan. Onun hayata karşı dik duruşunu, doğru bildiğini söylemekten asla çekinmemesini, çağdaş Türkiye’nin en büyük savunucularından biri olmasını herkesin hayatına bir şekilde dokunmuş olmasını, sanatçılığını insan sevgisini, hocalığını, sevmesini asla unutmayacağım. Örnek bir insanı, gerçek bir insanı ve beyefendiyi geride bıraktık.”
Ressam babasının sanatıyla hep yaşayacağını söyleyen Mendi, “Teoman Südor, uzun yıllara dayanan sanatının içsel bilgeliğini, kurallarını ve tekniğini kendisini aşarcasına uygulayarak sonsuzluğu doğanın bilgeliğini usta fırçasıyla betimledi. Tasarladığı kompozisyonlarda; yeryüzü ve gökyüzünü, yeraltını ve sualtını birbirleri ile inanılmaz bir hamur içinde yoğururken izleyenlere fantastik ve simgesel bir dünya sunar. Bu dingin, yalın yüzey izleyenlere sanatçının belleğinde oluşmuş zaman-mekân kavramlarının sonsuzluğunu hissettirir.
Yapıtlarında kullandığı bulutlar, dağlar, tepeler, denizler, çeşitli obje ve figürler her gün etrafımızda gördüğümüz somut nesnelerdir. Ancak bu nesneler, gerçekliklerinden sıyrılıp simgesel işlevler yüklenir sanatçının dünyasında. İşte bu simgesel anlatımı ile Teoman Südor yapıtları izleyeni bir anda çarpar.
Teoman Südor, Türk resim sanatına damga vuran sanatçılardan biri olarak tablolarıyla yaşayacak” diyor.
KİMDİR?
1943 yılında İstanbul’da doğan sanatçı, 1968 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi’ni bitirdi. Öğrencilik döneminde Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun masiyerliğini (atölye asistanı) yaptı. 1968-1970 yılları arasında Özel Kadıköy Mimarlık Mühendislik Yüksek Okulu’nda Ercüment Kalmık ve Sabri Berkel’in asistanlığını yaptı. 1970-1974 yılları arasında bir yıl Perugia’da (İtalya) lisans eğitimi ve daha sonra da Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nde temel tasarım eğitimi aldı. 1985 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki hocalığı sırasında sanatta yeterlilik (doktora) yaptı.
Başta İtalya ve Avusturya’da yurtiçi ve yurtdışında 70’ten fazla olmak üzere kişisel sergi açtı. Yurtdışında 20’den fazla sanat fuarında eserlerini sergiledi. Yurtiçi ve yurtdışında çok sayıda sempozyumlara çağrılı sanatçı olarak katıldı. Aynı zamanda bir gravür sanatçısı da olan Teoman Südor’un yapıtları yurtiçi ve yurtdışında çeşitli önemli müze ve özel koleksiyonlarda bulunmaktadır.
ÖDÜLLER
1968: Opera Binası (İstanbul Atatürk Kültür Merkezi) Resim Yarışması
1975: İstanbul Arkeoloji Müzeleri Açık Hava Resim-Heykel ve Seramik Yarışması, Yılın Genç Sanatçısı Ödülü
1983: Viking I. Baskı Resim Yarışması, Mansiyon
1984: I. Talens Yağlıboya Resim Yarışması, Mansiyon
1986: II. Trofeo Raffaello Resim Yarışması Resim Ödülü (Milano, İtalya)
2016: Uluslararası Knidos Akademisi Yaşam Boyu Onur Ödülü
