İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun "yolsuzluk" iddiasıyla gözaltına alınıp tutuklanmasının ekonomiye etkileri sürüyor. Piyasalar ve ekonomi uzmanları, bu olayın Türkiye ekonomisini nasıl etkileyeceğini merakla takip ediyor.
Ekonomi yönetimi, "görevimizin başındayız" mesajı verirken, TCMB, SPK ve Borsa İstanbul gibi kurumlar birbiri ardına düzenlemeler duyurdu. Ekonomistler, son gelişmeleri değerlendirerek, "Yeni yeni toparlanmaya başlayan ekonomik dengeler, bu şiddette bir şoku kaldırabilir mi?" sorusunu gündeme taşıyor.
'BU KRİZ EKONOMİK DEĞİL SİYASİ'
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, siyasi gerilimin ekonomiye ciddi bir maliyet getireceğini belirtiyor. Demiralp, bunun yüksek kur, enflasyon, faiz oranları ve yavaşlayan büyüme olarak kendini göstereceğini ifade etti.
"Bu kriz ekonomik değil, siyasi bir krizdir. Ekonomik etkilerinin çok ciddi olacağı bekleniyor. Krizden kaynaklanan maliyetler, daha yüksek kur, daha yüksek enflasyon, yüksek faiz oranları ve yavaşlayan büyüme ile kendini gösterecek."
Mayıs 2023 seçimlerinden bu yana Merkez Bankası'nın agresif faiz artışları ile yaklaşık 65 milyar dolar net rezerv biriktirdiği, politika faizinin ise yüzde 8,5'ten yüzde 50'ye yükseltildiği belirtiliyor. Ancak Demiralp, Mart ayında 25 milyar dolarlık rezerv satışının yaşandığını vurguluyor:
"Son iki yılda kazanılan çok sayıda kazanım kaybedildi. Enflasyonda yukarı yönlü baskılar artıyor ve TCMB'nin kur üzerindeki baskıyı daha fazla sürdürebilmesi için yüksek faiz artırımı yapılması gerekebilir."
'MERKEZ BANKASI'NIN İŞİ ZORLAŞACAK'
Demiralp, Türkiye'nin ekonomisinin "acı reçeteler"den çıkmaya çalışırken, yeni bir yüksek faiz dalgasına girme zorunluluğuyla karşı karşıya kalacağını belirtiyor:
"Merkez Bankası'nın işi zorlaşacak. Artan siyasi riskler ve belirsizlik, kur üzerindeki baskıyı devam ettirecek ve bu da enflasyonu yukarı taşıyacak."
Ayrıca, siyasi kriz nedeniyle güven kaybının arttığını, CDS risk primlerinin yükseldiğini ve bunun Türkiye'nin uluslararası borçlanma maliyetlerini artıracağını ekliyor.
'SİLAHLAR YETERSİZ KALABİLİR'
Prof. Dr. Aykut Lenger, Türkiye gibi finansal sermaye açığı bulunan ülkelerde siyasetin ekonomi üzerindeki etkilerinin büyük olduğunu söylüyor. Lenger, İmamoğlu'nun gözaltı kararının ardından İstanbul Borsası'nın düşüşe geçtiğini ve CDS primlerinin arttığını belirtiyor:
"İmamoğlu'nun tutuklanmasıyla güvensizlik arttı. Bu, piyasalarda huzursuzluğun devam edeceği ve döviz kurunun artması yönünde baskı yapacağı anlamına geliyor."
Lenger, Merkez Bankası'nın önlemler alarak türbülansı kontrol etmeye çalıştığını ancak siyasi belirsizliğin, alınan tedbirleri yetersiz kılabileceğini ifade ediyor. Döviz talebinin artabileceği ve sosyal medyada bankalardan mevduat çekme çağrılarının etkili olabileceği de uyarılar arasında yer alıyor.
'EKONOMİDE DARALMA OLACAK'
İktisatçı Fatih Özatay ise Merkez Bankası'nın döviz satmasına rağmen kurun yükselmeye devam ettiğini belirtiyor. Siyasi krizin derinleşmesi durumunda kur ve faizlerin sıçrayarak enflasyonu yükselteceğini, döviz cinsinden borcu yüksek olan şirketlerin zarar göreceğini vurguluyor:
"Ekonomide daralma olacak, işsizlik artacak ve bu durum ekonominin iyileşmesini zorlaştıracak."
Özatay, siyasi kriz derinleşmese dahi Türkiye'nin daha fazla zorlukla karşılaşacağına ve büyüme oranlarının düşeceğine dikkat çekiyor. Ayrıca, dış borçlanma maliyetlerinin yüksek olacağı ve ekonominin dışarıya bağımlılığının süreceği öngörülüyor.
