Melazma ciltteki melanosit hücrelerinin aktivasyonu ve melanin pigmentinin artışına bağlı olarak cildin koyulaşmasıyla karakterize bir durumdur. Medical Park Gaziantep Hastanesi, Dermatoloji Uzmanı Dr. Neva Ayata melazma nedir, nasıl tedavi edilir sorularının cevaplarını açıkladı.
Melazma nedir?
Melazma, ciltte siyah veya kahverengi lekeler oluşmasıdır. Derideki melanosit hücrelerinin aşırı melanin üretiminden kaynaklanır. Melanositler; deride pigment oluşturan ve biriktiren hücrelerdir. Melazma, öncelikle yüz bölgesi cildinde renk bozulması veya hiperpigmentasyon ile karakterizedir. Melazma, genellikle alın, elmacıklar, çene, üst dudak olmak üzere merkezi yüz hatında ortaya çıkar. Yüzün her iki tarafında eşleşen işaretler şeklinde simetriktir. Uzun süre güneşe maruz kalan vücudun diğer bölgelerinde de melazma gelişebilir.
Hamilelik döneminde görülen melazmaya “gebelik maskesi” ya da “kloazma” denir.
Dr. Ayata ‘’Melazma oluşumunda ırksal ve genetik yatkınlık en önemli faktördür. Genetik yatkınlığı veya bilinen bir aile öyküsü olan kişilerde melazma gelişme riski yüksektir. Latin, Asya ve Ortadoğu kökenli kadınlar, daha yüksek oranda melazmainsidansına sahiptir. Cilt rengi nispeten daha koyu olan, 20 ile 50 yaş arası kadınlarda daha çok görülür. %10 oranında erkeklerde de görülebilir.
Melazmanın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte ışığa duyarlılık ve uzun süre güneşe maruz kalma, hormonal değişimler, hormon replasman tedavileri (östrojen, progesteron, tiroit vb.), antibiyotikler, antidepresanlar, doğum kontrol hapları, kimyasal kozmetik ürünler, cilde limon yada karbonat sürmek, sir yada ağda gibi tahriş edici epilasyon işlemleri, mekanik peelingler ve bazı bitki çaylarının (örn:sarı kantaron) melanin üretiminde artışa yol açarak melazma oluşumunu arttırdığı bilinmektedir.
Melasmanın herhangi bir iç hastalık ya da organ işlevsizliğiyle ilişkisi yoktur.
Melazmanın nedenleri nelerdir?
En sık sebebi güneş maruziyeti (ultraviole ) olup yaz aylarında artış gözlenir. Evdeyken, araba kullanırken camdan giren ultraviole ışık ayrıca ev, ofisteki ışık kaynakları, bilgisayar ekranından yansıyan ışık dahi melazmayı tetikleyebilir. Başta gebelik olmak üzere hormonal değişiklikler, doğum kontrol haplarının ve horman salgılayan doğum kontrol yötemlerinin (rahim içi araç) kullanılması, oto-immuntiroidhastalığı, adrenal yetmezlik, sıcak maruziyeti , parfüm içeren kozmetiklerin güneş gören bölgelerde kullanılması melazmanın diğer sebepleri arasındadır.
Melazma tedavisinde neler kullanılır?
- Leke açıcı ilaçlar (hidrokinon, azeleikasid, topikalretinoidler gibi)
- Kimyasal peeling
- Lazer tedavileri (q-switch ve fraksiyonel lazerler)
Melazmadan korunma ve tedavinin devamında nelere dikkat edilmelidir?
Melazma tedaviyle birkaç ayda belirgin olarak gerilerken kısa sürede tekrarlayabilir. Güneşten korunma en önemli korunma yöntemidir. 50 faktör ve üzeri UVA/UVB filtreli güneş koruyucuların hergün kullanılması önemlidir. Hormonal ilaçlara bağlı oluştuysa bu ilaçların kesilmesi gerekir. Antioksidan gıdalar yada besin destekleri, niasinamid (B3 vitamini), c vitamini kullanımı melazmayı baskılamada ve diğer tedavi seçeneklerine destek olarak etkili bulunmuştur.
Editör: Turgut Bozgeyik
