Kült korku Nosferatu, 102 yıl sonra The Lighthouse, Cadı, Kuzeyli filmlerinin yönetmeni Robert Eggers tarafından yeniden sinemaya uyarlandı. Filmlerinde baskıcı erkek hegemonyasına, toksik erkekliğe baş kaldıran kadın karakterlere odaklanan Eggers, Cadı’da (2015) püriten ailesinin baskısına dayanamayan Thomasin’in özgür kalmak için kara büyüyü seçmesini, The Lighthouse’da (2019) canavar deniz kızının saldırganlığını ve duyarlığını, Kuzeyli’de (2022) kraliçe Gudrun’un kral kocasını öldürdükten sonra kayınbiraderiyle aile kurmasını olağanüstü bir görsellikle anlattı. F.W. Murnau’nun 1922 tarihli Nosferatusu’na büyük bir hayranlık duyan yönetmen yeniden çeviriminde orijinal filmin karakterlerin isimlerinden görsel anlatıma dek çok sayıda olguya sadık kalmış.
ŞAŞIRTICI BENZERLİK...
Sessiz sinema döneminin başyapıtlarından Nosferatu, Bram Stoker’ın Dracula’sının yasal olmayan bir uyarlaması, iki roman arasındaki benzerlikler şaşırtıcı. Tod Browning’in başrolü Bela Lugosi’ye verdiği Dracula (1939) uyarlamasından 9 yıl önce yapılan Nosferatu sinema tarihinin ilk vampir filmi, Alman dışavurumcu akımının da en iyi örneklerinden biridir. Prana Film’in kurucuları Abin Grau ile Enrico Dieckmann, Dracula’nın telif haklarını satın alamayınca Bram Stoker’ın romanını gizlice filmleştirdiler. Viktorya dönemi İngiltere’sinde geçen eseri Almanya’ya uyarladılar. Romanın tüm karakterlerinin isimlerini değiştirdiler, Kont Dracula kont Orlok, genç noter Jonathan Harker, Thomas Hutter, nişanlısı Mina, Ellen, Dracula’nın sadık uşağı Renfield, Knock oldu. Rogers Eggers ise Nosferatu’yu doğrudan Kont Dracula’dan, Transilvanyalı Vlad’dan esinlenerek oluşturdu.
19. YÜZYILDA ALMANYA
Eggers Dracula mitinin kaynağına geri döndü, ilk Nosferatu ve Werner Herzog’un (1979) yeniden çeviriminden farklı olarak Ellen karakterini güçlü, özgür, başına buyruk bir karakter olarak yansıttı. 19. yüzyılda Almanya’da geçen öyküde noter Hutter, olayları önceden gören karısı Ellen’ı bırakarak Kont Orlok’a malikene satmak üzere yola çıkar. Ellen’ın fotoğrafını gören Orlok ona hemen sahip olmak ister. Ellen kocasını kurtarmak için kendini Orlok’a sunar. Bu kez genç kadın kurban değil, kurtarıcıdır.
Yaşamını, bedenini ve cinselliğini kontrol altına almak için Orlok’un sürgit güdümlemelerinden kurtulmak zorundadır. Murnau’nun klasiğine saygıda bulunan yönetmen aynı zamanda Nosferatu mitolojisine modern bir gönderme de yapar. Kendini feda eden Ellen varoluşunun kahramanına dönüşür. Eggers özgün, ayrıksı, yakın planlarıyla izleyiciyi gotik karabasanın içine çeker. Görüntü yönetmeni Jarin Blachke’nin şiirsel, ürkütücü kadrajları, Robin Carolan’ın müziği, yapım tasarımları, kostümler, görsel efektler çok etkileyicidir.
Ellen’da Vanessa Paradis’iyle Jhonny Depp’in kızı Lily-Rose Depp, Orlok’ta Bill Skarsgard yorumlarıyla dikkat çekerler. Nicholas Hoult, Willem Dafoe, Aaron Taylor-Johnson, Emma Corin’in yan karakterlerde oynadığı Nosferatu dün gösterime girdi.
YAŞAMDAN KALAN NEDİR?
Yeni Hollywood akımının öncülerinden, Taksi Şoförü, Öfkeli Boğa filmlerinin senaristi, Amerikan Jigolo, Mishima filmlerinin yönetmeni Paul Schader ile Hollywood’un yıldızlarından Richard Gere, American Jigolo’dan (1960) 44 yıl sonra dramatik biyografi Ey! Canada’da yeniden birlikteler. Russell Banks’in Foregone romanından uyarladığı Ey! Canada’da Schrader saplantılı temalarına geri dönüyor: günah, kefaret, gerçek, yalan, gerçeği arayış, beden ve ruh, tinsellik, pişmanlık, bellek, yanılsama, etik ikilemler. Kanadalı belgeselci, politik sığınmacı, ölümcül kanser hastası Leonard Fife eski öğrencilerinin çekeceği belgeselde sırlarını, mitolojisinin karanlık yüzünü anlatıyor. 1960-1970’lerin etik ve politik ikilemlerinden oluşan Fife’ın itirafına ayna tutan Schrader özgün sinema ve anlatımıyla, uzun kesintisiz planlarıyla imzasını atıyor. Kahraman sanılan anti kahramanın insanlığını, çelişkilerini, yaralarını tüm gerçekliğiyle yansıtıyor. Richar Gere Leonard Fife’ta en yetkin performansıyla karşımızda, Jacob Elordi yeni Richard Gere olma yolunda. Richard Gere, Uma Thurman, Jacob Elordi’nin oynadığı Ey! Canada vizyonda.
