İstanbul Sanayi Odası (İSO) 2025’in güven ve istikrarın sağlandığı, enflasyonun kalıcı düşeceğine ilişkin güven’in ve yerleştiği bir reform yılı olması gerektiğini açıkladı.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, “Öncelikli gündem enflasyon. Sağlıklı düşüşü toplumun kabullenmesi şart” dedi. Türkiye’nin en büyük şirketlerini bir araya getiren, ihracatın yüzde 60’ını, istihdamın ise yüzde 40’ını karşılayan İSO Başkanı Erdal Bahçıvan’ın 2025 yılına ilişkin görüşleri ve öngörüleri şöyle:
İLK GÜNDEM ENFLASYONLA MÜCADELE: 2024 yılı orta vadeli program hedeflerine göre beklenenden olumlu olanlar da var. 2024’ün en olumsuz tarafı enflasyon. Cari açık tarafında beklenenden daha iyi bir durum var. Büyüme biraz hedeflerin altında kalacak, gibi görünmüyor. Enflasyon mücadelesinin olduğu bir süreçte büyümeye de çok fazla odaklanmamak lazım. Ekonominin en önemli mücadele edilmesi gereken konusu enflasyon. O nedenle 2025’in de en önemli gündemi, en önemli çözüm bulmamız gereken konu, enflasyonu hayatımızdan çıkarmak.
YARALAR ZOR SARILACAK: 2025 yılı da ekonomide çok kolay geçmez. Çünkü öyle yüksek bir tahribat var ki yani onun yaralarının sarılması daha biraz zaman alacak. Biraz daha zamana ihtiyacımız var. Tabii enflasyonla mücadele edilirken ciddi fedakârlıklar olması gerekiyor. Kabul edelim ki güle oynaya enflasyonla mücadele programı mümkün değil. Ve bu programın hedefine ulaşmasına dönük çabada en büyük gayreti gösteren veya bu konuda üzerine en büyük fedakârlık düşen kesim; sanayi kesimi, üretim kesimi.
SABIR TAŞI KIRILANLAR VAR: Biz sanayiciler olarak finansal istikrarın ve bize çok büyük bedeller ödeten enflasyonun ortadan kalkması için bir fedakârlık gerekiyorsa, eğer bu sabır süreci başarılı olacaksa bu sabrı gösterme noktasında kararlıyız. 2025’in tahmin ediyorum ki en zorlu virajı bu olacak. Bu fedakârlığı çeken ve bu fedakârlıkla enflasyon mücadelesine katkı da sunan belli kesimlerin haklı serzenişlerine bir şekilde empatiyle yaklaşmak gerekiyor.
FİNANSMANA ERİŞİM YUMUŞAMALI: Özellikle finansmana erişim noktasında bir yumuşama olacağını bekliyoruz. Bir kere Eximbank kredilerinde hem TL reeskont kredilerinin ucuzlaması hem de döviz reeskont kredilerinde bir açılma olmasını bekliyoruz. KOBİ’lerimizin üst sınırlarında bir yumuşama, istihdam odaklı, istihdam ağırlıklı belli sektörlerdeki maliyetin bir nebze daha düşürülmesi gibi bazı konuların gündeme alınacağını tahmin ediyorum.
FAİZ İNDİRİMİ: Bizim için önemli olan finansal istikrardır, fiyat istikrarıdır ve enflasyonla mücadeledir. O nedenle Merkez Bankamızın önümüzdeki dönemde alacağı tüm kararlarda enflasyonla mücadelesindeki kararlılığın etkisini göstereceğine inanmak istiyorum, inanıyorum. Öncelik enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesinde. O durumda zaten faizlerin de düştüğünü göreceğiz. Yani öncelikle enflasyonun sağlıklı düştüğünü ve sağlıklı düşüşünü toplumun kabullenmesi ve bunu da rakamlara dökmesi gerekiyor.
YABANCI SERMAYE İSTİKRARLA GELİR: Türkiye potansiyeli yüksek bir ülke ama son yıllarda yeteri kadar kullanamadık. Finansal istikrar ve ekonomik kredibilite noktasında güveni tekrar tesis ettiğimiz anda yeni yatırımların gelebileceği noktasında inancım çok yüksek. Türkiye’ye 2025’te 2024’ten daha güçlü bir yabancı kaynak girişinin olacağını düşünüyorum.
YAPISAL REFORMLARA GEÇELİM: 2025 yılı bizim için bir fırsat senesi olabilir. Yani Türkiye’nin bu fırsat senesini daha iyi kullanması lazım. Çünkü 2024’ün gündemine yeteri kadar girmedi. Ama 2025’te yapısal reformların hayatımıza biraz daha güçlü girmesi lazım diye düşünüyoruz.
