Uzmanlar, aşılama sayesinde büyük ölçüde azalan kızamık vakalarının son yıllarda yeniden artış gösterdiğine dikkat çekerek uyarılarda bulundu. Dr. Öğretim Üyesi Cansu Vatansever, kızamık virüsünün kişiler arasında oldukça kolay bulaşabildiğini ve hastalığın aşılanmamış veya aşı programını tamamlamamış başta çocuklar olmak üzere tüm bireylerde ölümcül sonuçlara yol açabileceğini belirtti.
KIZAMIK HAVA YOLUYLA BULAŞIYOR
Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Dr. Cansu Vatansever, kızamığın enfekte bireylerin konuşmaları, öksürmeleri ve hapşırmaları sırasında ağız ve burundan çıkan aerosoller aracılığıyla sağlıklı bireylere bulaştığını ifade etti. Vatansever, "Hastalığa yakalanmak için enfekte birey ile doğrudan temas edilmesine gerek yoktur. Enfekte bireyin bulunduğu bir alana kendisinden birkaç saat sonra girilse bile ortam havasında bulunan virüs sağlıklı bireylere bulaşabilir" dedi.
ENFEKTE BİREY AŞISIZLARIN YÜZDE 90’INA HASTALIĞI BULAŞTIRABİLİR
Kızamığın ciddi komplikasyonlara yol açabileceğini vurgulayan Dr. Vatansever, "Enfekte bir birey çevresindeki aşısız bireylerin yüzde 90’ına hastalığı bulaştırabilir. Ateş, halsizlik ve deri döküntüleriyle kendini gösteren kızamık, orta kulak iltihabı, diyareye bağlı sıvı kaybı, zatürre, miyokardit (kalp kası iltihabı), körlük ve beyin iltihabı gibi ciddi komplikasyonlara hatta ölüme neden olabilir" açıklamasında bulundu.
DÜNYADA KIZAMIK VAKALARI İKİ KATINA ÇIKTI
Küresel ölçekte kızamık vakalarının arttığını belirten Dr. Vatansever, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF tarafından yapılan değerlendirmeye göre 2024 yılında Avrupa ve Orta Asya’daki 53 ülkede toplam 127 bin 350 kızamık vakasının tespit edildiğini ve bu sayının 2023’e kıyasla iki katına çıktığını aktardı. 6 Mart 2025 itibarıyla alınan ön verilere göre kızamık kaynaklı 38 ölüm meydana geldiğini belirten Vatansever, Türkiye’de de vaka sayılarının hızla arttığını söyledi. "Ülkemizde 2021 yılında 51, 2022 yılında 125 vaka kayıtlara geçerken, 2023 yılında bu sayı 4 bin 959’a yükseldi" dedi.
KIZAMIK AŞISI ÜCRETSİZ UYGULANIYOR
Kızamığın aşı ile önlenebilir bir hastalık olduğunu vurgulayan Dr. Vatansever, Sağlık Bakanlığı tarafından uygulanan KKK (kızamık-kızamıkçık-kabakulak) aşısının 12. ve 48. aylarda olmak üzere iki doz şeklinde Aile Hekimliklerinde ücretsiz olarak yapıldığını belirtti. Vatansever, "Özellikle 1 yaşın altındaki çocuklarda hastalığın ağır ve ölümcül seyredebilmesi nedeniyle salgın riski olan bölgelerde aşının ilk dozu 9-11 ay arasında uygulanarak toplam üç doza çıkarılabiliyor" dedi.
AŞI KARARSIZLIĞI KIZAMIK VAKALARINI ARTIRIYOR
Covid-19 pandemisi sırasında aşılar hakkındaki spekülasyonların çocukluk çağı aşılarını da olumsuz etkilediğini belirten Dr. Vatansever, aşılama takvimine uyan bireylerde kızamık aşısının yaklaşık yüzde 97 oranında koruma sağladığını ifade etti. Kızamık vakalarındaki artışın en büyük nedenlerinden birinin aşı reddi ve aşı kararsızlığı olduğunu belirterek, "Küreselleşen dünyada bulaşıcı hastalıklar, ülkeler ve kıtalar arasında kolay ve hızlı şekilde yayılabiliyor. Türkiye'de şu an kızamık salgın boyutunda değil, ancak aşılanmamış bireyler küresel salgınlar nedeniyle risk altında" dedi.
KIZAMIKTAN KORUNMANIN EN ETKİLİ YOLU AŞIDIR
Kızamık vakalarının büyük çoğunluğunun hiç aşılanmamış veya yetersiz aşılanmış 5 yaş altındaki çocuklar olduğunu belirten Dr. Vatansever, "Kızamık kaynaklı bebek ölümlerinin en önemli nedenleri diyareye bağlı susuzluk ve zatürre iken, 10-14 yaşındaki çocuklarda beyin iltihabı olarak tespit edilmiştir. Kızamık virüsü çocukların yanı sıra aşılanmamış veya eksik aşılanmış yetişkinlerde de hastalığa neden olabilir. Bağışıklık sistemi zayıf bireyler ve hamile kadınlar için de ciddi riskler taşıyor. Hamilelik sırasında geçirilen kızamık, düşük veya erken doğuma yol açabilir" dedi.
Hastalığın önlenmesinde aşının kritik önem taşıdığını belirten Dr. Vatansever, "Kızamık, aşı ile önlenebilir hastalıklar arasında aşısız çocuklarda en fazla ölüme neden olan hastalıklardan biridir. Ancak yetişkinlerde de görülebilir. Kızamık, zatürre ve beyin iltihabı gibi ölümcül komplikasyonlara sebep olabilir. Bu nedenle aşı takvimine eksiksiz uyulmalıdır. Aşılar hakkında gerçeği yansıtmayan spekülasyonların çocukların hayatlarını tehdit etmesine izin vermemek, ebeveynlerin sorumluluğudur" ifadelerini kullandı.
