Yeni elektrik zammıyla dört kişilik bir ailenin faturası 345 TL’den 476 TL’ye çıkacak. Faturanın yüzde 65,9’unu dağıtım bedeli oluşturacak. EMO “Dağıtım şirketlerine kaynak aktarılan Türkiye tablosu geride bırakılmalı” dedi.
Asgari ücrete ara zam beklentisine kulak tıkayan iktidar, elektriğe yüzde 38 zam yaptı. 1 Temmuz itibarıyla geçerli olduğu için haziran ayı enflasyonunu etkilemeyecek zam emeklilerin maaş artışına da dahil edilmeyecek.
EPDK tarafından enerji üretim maliyetlerindeki artış gerekçe gösterilerek yapılan zammın arkasından dağıtım şirketleri çıktı.
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), elektrik tarifeleri üzerinden yaptığı incelemede, perakende enerji bedelindeki artışın konutlar için yüzde 2,5 ile sınırlı kalırken, dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedeline ise yüzde 58,9 oranında zam yapıldığını saptadı.
“Kamu eliyle yürütülmesi gereken hizmetin özelleşmesi, fahiş düzeyde pahalılık yaratmanın yanında, kamu kaynaklarının özel sektöre sınırsızca aktarılması sonucunu da doğurmuştur” açıklamasını yapan EMO’nun hesaplamasına göre, dört kişilik bir ailenin asgari 230 kWh elektrik tüketimi üzerinden aylık faturası 476,6 TL’ye yükseldi.
FATURA 131 TL ARTACAK
Dört kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarını korumak için aylık 230 kWh enerji tüketeceğini hesaplayan EMO, günlük ortalama 8 kWh`i geçmeyen bu tüketim için aile bütçesinden ayrılması gereken 345,4 TL’nin yapılan zamla birlikte 476,6 TL’ye yükseldiğini hesapladı. EMO, Temmuz 2024 itibarıyla oluşacak faturanın yalnızca yüzde 23,8`i enerji bedelinden oluşacağını, yüzde 65,9’unu ise dağıtım bedelinin oluşturduğunu açıkladı. Fon ve vergilerin oranının ise yüzde 10,3’te kaldığı belirtildi.
Faturalarda zam öncesi yüzde 57,2 düzeyinde olan dağıtım bedelinin payının yüzde 65,9`a tırmandırılmasının normal kabul edilmemesi gerektiğini savunan EMO Yönetim Kurulu, “EPDK`nin açıklamasında kullandığı "enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış" ibaresi açıkça zamma mantıklı bir gerekçe üretmeye çalışan bir manipülasyon çabasıdır. Enerji üretim maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmadığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Zaten dağıtım bedeline yüzde 58,9 oranında zam yapılması, artışın dağıtım bedeli kaynaklı olduğunu göstermektedir. Bir başka deyişle 50 kuruşun altında bir bedelle temin edilen birim elektrik enerjisinin ancak 1,36 TL’ye tüketiciye ulaştırılabilmesi, hiçbir ekonomik gerçekle uyuşmamaktadır” denildi.
TÜKETİCİYİ KİM KORUYACAK
Tüketiciyi Koruma Derneği (TükoDer) Başkanı Aziz Koçal da elektrik zamlarına tepki gösterdi. “Enflasyon ile mücadele gerekçesi ile maaşlı/ücretli ve emeklilerimize yapılmak istenmeyen zamlar, sermaye temsilcileri talep edince yağmur gibi yağmaya başladı” diyen Koçal, zammın yoksulluğun derinleşmesi demek olduğunu vurguladı.
Tüketicinin en temel ihtiyacı olan ısınma, aydınlanma gibi ihtiyaçlarının karşılanması için sağlanacak enerjinin fiyatlarının belirlenmesinde temel etkenin ‘kâr amacı’ olamayacağını belirten Koçal, “Kamunun menfaati ön planda tutulmalıdır. Bu aynı zamanda sosyal bir hukuk devleti olmanın gereklerindendir” ifadelerini kullandı.
Yanlış politikaların faturasının yurttaşa kesilemeyeceğini belirten Koçal, “Uygulanan tüketim ekonomisi ve kamu yönetimindeki israflar nedeniyle artan bütçe açığının faturası, yapılan zamlar ve artırılan vergiler aracılığıyla yine tüketiciye kesilmektedir. Özelleştirmeler, tüketime dayalı ekonomi politikalar, yanlış enerji politikaları ve plansızlığın ülkemizi getirdiği nokta ortadadır” dedi. “Ekonomik krize giren tüketiciyi kim kurtaracak?” diye soran Koçal, “Elektrikte özelleştirilmeden geri dönülmeli, kamusal hizmet olarak vatandaşlarımızın ihtiyacı karşılanmalıdır. Özelleştirme devlete ve vatandaşa artı yük getirmiş ve getirmeye devam etmektedir” ifadelerini kullandı.
